Dziś: sobota, 27 kwietnia 2024r. Więcej

Dziennik internetowy Racławic Śląskich wpisany do rejestru czasopism. Dostarczamy Wam sprawdzonych i ciekawych informacji już od 2005 roku.

Najważniejsze


Bądźmy w kontakcie

Racławice Śląskie od lat 20-tych XX wieku do 1945 roku

W 1928 roku przeprowadzono spis ludności powiatu prudnickiego. Racławice Śląskie liczyły wtedy 3063 mieszkańców. Naczelnikiem urzędu gminy Racławice Śląskie był Berthold Ritter.

Prezentuję krótki fragment obszernego opracowania na temat tego, co działo się w Racławicach w dwudziestoleciu międzywojennym, kto pełnił ważne funkcje itp. Pełny tekst znajduje się w książce pt. Historia wsi Racławice Śląskie.

Wróćmy do tematu:

Musiał być zasłużonym mieszkańcem, ponieważ później (po jego śmierci) nazwę ulicy Oberdorf zamieniono na Ritter. Rolę radnych (nazywanych deputowanymi) pełnili Józef Franzke oraz Alojzy Kern (Sekretarz Związku Zawodowego).

Kolejny spis mieszkańców przeprowadzono w czerwcu 1933 roku. Liczba ludności wzrosła do 3242 osób. Wśród nich było 1532 mężczyzn i 1711 kobiet. 3180 osób było katolikami, 60 osób ewangelikami, a 3 osobny nie określiły swojego wyznania. Liczba gospodarstw domowych wynosiła 879, gospodarstw rolnych lub leśnych 220, a gospodarstw przemysłowych 52.

Ostatni raz spis ludności przed wybuchem II wojny światowej przeprowadzono w 1937 roku. Miejscowość była zamieszkiwana przez 3390 osób. Wtedy zmieniono nazwy ulic. Ulicę Niederdorf zmieniono na ul. Adolfa Hitlera, a wspomnianą wcześniej ulicę Oberdorf na ulicę Rittera. W 1937 roku burmistrzem Racławic był Theodor Riedel (rolnik). Wymieniony jest też Richard Kern jako przewodniczący gminnego oddziału NSDAP.

W każdą sobotę do Racławic Śląskich przyjeżdżało kino objazdowe z Białej. Bilet do kina kosztował 10 fenigów. Filmy były wyświetlane w głównej sali dawnej kolejowej gospody . Najczęściej filmy mogły oglądać tylko osoby dorosłe. W owym czasie oznaką dorosłości było ubieranie długich spodni (nastolatkowie ubierali krótkie). Młodzież chcąc wcisnąć się do kina zakrywała czapkami twarze i ubierała spodnie ojców. Kino działało od 1925 roku. Filmy były wyświetlane w okresie od kwietnia do września. W budynku kina mieściła się także kręgielnia. Kręgle były ustawiane ręcznie. Do ustawiania kręgli namawiano dzieci, które w zamian dostawały oranżadę. Dzieciaki często oszukiwały strącając więcej kręgli, aby dostać więcej prezentów. Wykorzystywały do tego sznurki wiązane do kręgli.

W 1925 roku działała w Racławicach drużyna piłkarska Sportfreunde Deutsch Rasselwitz. Zawodnicy grali prawdopodobnie w biało-czarnych strojach. Boisko mieściło się za rzeką niedaleko kratownicowego mostu kolejowego. Piłkarze z Racławic grali w lidze skupiającej pięć zespołów. Rywalizowali z drużynami z Białej oraz z Prudnika.

W centrum miejscowości, przy budynku urzędu gminy, funkcjonowała stacja benzynowa. Przygotowano tam podziemne zbiorniki na wodę. Straż pożarna czerpała z nich wodę w razie pożarów. Zbiorniki te do dziś znajdują się: niedaleko obecnego ronda, niedaleko obecnej szkoły, niedaleko starej gospody oraz na obecnej ul. Zwycięstwa, przy budynku, w którym po wojnie siedzibę miała rosyjska Komandytura.

Obraz: sytuacjawlatach30xxwieku.jpg

Początek XX wieku to czas znaczącego rozwoju Racławic Śląskich

W miejscowości działała też druga stacja benzynowa. Mieściła się gdzieś na terenie Nowego Berlinka, a jej właścicielem miała być osoba o nazwisku Pisarczyk (być może Paul Pisarczyk). Ustalenie właściciela może być niemożliwe z uwagi, że przed 1945 rokiem właściciel miał nosić nazwisko Steincham i nie wiadomo, czemu zmienił to nazwisko. Owa osoba miała dwóch braci, z których część podobno pozostała przy starym nazwisku, a część je zmieniła. Wszyscy mieli prowadzić działalność gospodarczą. Mogli mieszkać w okolicy Alei Różanej.

Szkoła działała w systemie koedukacyjnym dla klas 1-2. Od klasy 3 do klasy 6 chłopcy i dziewczęta były rozdzielane. Klasy liczyły około 16-17 uczniów. Nauczyciele mieszkali tam, gdzie obecnie mieści się Przedszkole oraz tam, gdzie obecnie mieszkają siostry zakonne. Z nauczycieli wymienili we wspomnieniach mieszkańców byli: rodzina Klepka, nauczyciel Schwach, nauczycielka panna Saabel, panna Polaczek , nauczyciel Herbert Meiss, nauczyciel Fruillich.

W miejscowości funkcjonowała szkoła ewangelicka. Przed 1945 rokiem została zlikwidowana. Przed zamknięciem placówki uczyły się tam dzieci ewangelików, które nie były posyłane do szkoły ulokowanej w centrum wsi. Szkła ewangelicka działała w małym ceglanym budynku, który znajdował się na obecnej ulicy Prudnickiej. Przypuszczalnie był to budynek ułożony prostopadle do pozostałych w okolicy. W budynku tym po zamknięciu szkoły mieszkała osoba trudniąca się wynajmem ciężarówek. Trudno powiedzieć skąd w owym czasie w Racławicach Śląskich wzięli się ewangelicy. Źródła historyczne zaznaczają tylko, że były to osoby skierowane do pracy w miejscowym węźle kolejowym.

W policji pracował mundurowy nazwiskiem Kalkhof. Był członkiem SS .

W miejscowości, którą zamieszkiwało około 3 tysiące osób trudno było znaleźć dobrze płatne zajęcie. Popularnym był wyjazd do pracy w Zagłębiu Ruhry. Osoby, które zdecydowały się na taką płatna emigrację wracały do Racławic Śląskich jedynie jeden do dwóch razy do roku.

Aleksander Gregorek-Fuchs pracował jako doradca rolny, kierownik rolników. Za najbardziej majętnego rolnika uważano osobę nazwiskiem Franzke. Był właścicielem Środkowego Młyna, który już po II wojnie światowej stał się częścią Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej. Franzke jako pierwszy miał we wsi traktor. Mieszkał w dużym domu naprzeciwko kościoła. Dom Aleksandra Gregorek-Fuchs znajdował się obok. Doradca rolny podobno był tak majętnym człowiekiem, że zatrudniał do pracy przy gospodarstwie wiele osób. Płacił gotówką lub płodami rolnymi.

(...)

Więcej informacji w książce. Osoby, które ją nabyły zachęcam do dalszej lektury.

Stanisław Stadnicki
Autor tekstu

Stanisław Stadnicki

Jestem Redaktorem naczelnym i założycielem serwisu Raclawice.NET. Autorem ponad 4 tys. artykułów na tej stronie. Możesz skontaktować się ze mną pisząc na adres: lub odwiedzając moją stronę domową stadnicki.pl.

Powrót do listy

Teksty na podobny temat
Książka

Książki "W 1945 roku zmieniło się wszystko" ponownie do kupienia

Dotarł już do nas dodruk nowych książek i ponownie trafiły one do sprzedaży.


Książka

Nakład wyczerpany, będzie dodruk, ważne informacje

W związku z pełnym wyczerpaniem się nakładu książki pt. W 1945 roku wszystko się zmieniło, zdecydowano o dodruku. Publikuję ważne informacje dla wszystkich, którzy jeszcze są zainteresowani zakupem tej książki.


Spotkania z historią

To były ciekawe spotkania z historią

Wielu mieszkańców Racławic Śląskich (i nie tylko) uczestniczyło wczoraj w Centrum Kultury w Głogówku na II Międzyszkolnych Spotkaniach z Historią, pt. Ocalić od zapomnienia. Organizatorem wydarzenia była Szkoła Podstawowa w Racławicach Śląskich.


Książka

Nowa książka już do kupienia - niski nakład, a 25% już sprzedane

Od dziś (6.03) można kupić nową książkę o historii Racławi Śląskich pt.: W 1945 roku wszystko się zmieniło.


Ks. scholz

Zła się nie uląkł, wiernych nie opuścił

Odważnie został na parafii, kiedy trwały bombardowania i płonęła cała okolica. Potem Rosjanie mimo choroby pędzili go do kopania grobów. Był bohaterem wojennym, ale przede wszystkim ostatnim niemieckim proboszczem Racławic Śląskich.


Książka

Wkrótce premiera nowej książki: tym razem dotyczy ona wojny

"W 1945 roku zmieniło się wszystko", to tytuł nowej publikacji książkowej, która wkrótce trafi do sprzedaży.


Powrót do listy

Raclawice.NET

Raclawice.NET